Gdyby zapytać mieszkańców Elbląga kim był Stefan Kiedrzyński, to myślę, że niewielu znałoby odpowiedź na to pytanie. Wszystko zaczęło się od telefonu Pana Andrzeja Żmigrodzkiego z Brwinowa a potem zaczęło się poznawanie tej przed wojną znanej postaci. Elbląg jest jedynym miastem w Polsce, gdzie od 1945 roku jest ulica, której patronem jest właśnie Stefan Kiedrzyński (Po raz pierwszy obdarzona nazwą przed 1924 r. jako ul. Yorcka /Yorckstrasse/ i z tą nazwą przetrwała do 1945) .
Stefan Stanisław Kiedrzyński urodził się 24 lipca 1886 roku w Warszawie w domu przy ul. Sosnowej jako najmłodszy z czwórki dzieci Bolesława Kiedrzyńskiego h. Ostoja (podówczas urzędnika Wiedeńskiej Drogi Żelaznej) i Julii Amalii z Dolnych. Powyższy opis jest celowo tak szczegółowy, gdyż Stefan Kiedrzyński został z jakiejś przyczyny „odmłodzony” i wszystkie źródła podają datę urodzin o dwa lata późniejszą.
Kwestia roku urodzenia Stefana Kiedrzyńskiego jest o tyle istotna, że jego pierwszy młodzieńczy utwór – „Boruta – Baśń fantastyczna dla teatru marionetek” powstał w roku 1903. Czyli Kiedrzyński miał wtedy lat 17, a nie 15. Uczęszczał do prywatnych szkół Floriana Łagowskiego i Edwarda Rontalera, brał również lekcje malarstwa u Miłosza Kotarbińskiego, profesora Szkoły Rysunkowej Warszawskiej. Oprócz uzdolnień malarskich, miał Kiedrzyński także i muzyczne – pięknie grał na skrzypcach. Jego życie, to podróż po Europie, m.in.: Paryż, Wilno, Petersburg aż około 1928 roku zamieszkał w Brwinowie pod Warszawą. Najpierw wynajmował willę „Szary Dworek”, a jednocześnie budował nieopodal własną, która do wojny służyła mu przede wszystkim jako azyl do pracy twórczej.
Przez cały kres 20-lecia międzywojennego pisze co roku nową komedię teatralną i niemal co roku nową powieść. Ma swoje stałe rubryki w prasie – w roku 1919 w tygodniku Odrodzenie (Radom) „Słońce prawdy”, w latach 1920 –21 w Gazecie Policji Państwowej „Na placówce”, w Kurierze Warszawskim cykl felietonów „Blaski i nędze”, w kieleckim „Expressie Codziennym „Drobiazgi dnia (1935 – 1936). Jego felietony, artykuły i nowele drukowane są w Kurierze Warszawskim, w tygodniku Świat, w prasie teatralnej (np. Teatr i Życie Wytworne) i w wielu innych tytułach.
Stefan Kiedrzyński był autorem łącznie niemal 70 sztuk teatralnych (setki premier we wszystkich polskich teatrach), 18 powieści (niektóre miały po 2 – 3 wydania), około setki nowel, opowiadań i esejów, setek felietonów i artykułów. W oparciu o jego scenariusze i powieści powstało 8 filmów fabularnych; 12 powieści było drukowanych w odcinkach w gazetach. Karierę pisarza przerwał wybuch wojny. Zmarł nagle na serce 19 lipca 1943 roku. Został pochowany na cmentarzu parafialnym w Warce. Grób pisarza niestety nie przetrwał do naszych czasów. Żona, Maria Kiedrzyńska, mieszkała do końca okupacji w domu w Brwinowie, zmarła w 1959 roku. W latach 1944 – 1948 sztuki Stefana Kiedrzyńskiego były jeszcze często grane w polskich teatrach, ale w roku 1951 jego twórczość została objęta całkowitym zakazem cenzury PRL i skazana na zapomnienie (nie licząc 2 inscenizacji w „odwilżowych” latach 1958 – 1959 i Teatru Polskiego w Londynie). Jednocześnie nakaz usunięcia książek z bibliotek publicznych poskutkował tym, że większość trafiła na makulaturę i liczne tytuły nie są dziś dostępne.
Jeden z jego utworów przypomnimy w sobotni wieczór 06 października 2018 r. na Malej Scenie Teatru im. Aleksandra Sewruka w Elblągu. Aktorzy tego Teatru: Marta Masłowska, Aleksandra Szejn, Piotr Boratyński i Jerzy Przewłocki zaprezentują „Wino, kobieta i dancing”.
Organizatorami tego wydarzenia są Elbląskie Towarzystwo Kulturalne i Teatr im. Aleksandra Sewruka w Elblągu. Bilety w symbolicznej cenie (10 zł) można kupić w kasie Teatru (również przed Wieczorem). Początek o godz. 18.00
Dziękujemy Panu Andrzejowi Żmigrodzkiemu za udostępnienie tekstu utworu „Wino, kobieta i dancing”, Gminie Brwinów za foldery, które są w Elblągu dostępne a trafiły też wraz z zaproszeniami do mieszkańców elbląskiej ulicy Stefana Kiedrzyńskiego.
